De boerderij bij

Met de boerderij bij is het ergens net zo gesteld als met het ei. Eén ei is geen ei. De honingbij op de boerderij, die is pas echt in haar nopjes als ze omringd wordt door tig duizend soortgenoten.

Op onze Herenboerderij staan twee bijenkasten, van het type ‘topbar hive’ (‘toplattenkast’) met twee actieve volken. Daarnaast staat er sinds kort ook een holle boomstam die van binnen en van buiten vakkundig is aangepast voor toekomstige bewoning.

Het Bijenteam heeft bewust gekozen voor natuurlijk imkeren, wat onder andere betekent dat de honing voor de bijen is. Lees onze uitgebreide uitleg hierover.

Op onze Herenboerderij staan twee bijenkasten, van het type ‘topbar hive’ / ‘toplattenkast’, met twee actieve volken. Daarnaast staat er sinds kort ook een holle boomstam die van binnen en van buiten vakkundig is aangepast voor toekomstige bewoning. Locatie van de kasten en de holle boomstam is links schuin achter de kruidentuin, tussen de hoogstam fruitbomen en de hoge bramenstruiken.

Wel zo’n 50.000 honingbijen per kast verblijven in hoogtijdagen op het terrein van de boerderij. En wij, de imkers van het bijenteam, doen er alles aan om hun verblijf op onze Herenboerderij zo aangenaam mogelijk te maken. We imkeren daarom op een natuurlijke manier. We zijn hierin lerende en steken veel op van de knowhow van andere imkers waarmee we in contact staan.

Natuurlijk imkeren

Natuurlijk imkeren houdt voor ons in dat we imkeren met respect voor het bijenvolk en de behuizing en inboedel als één geheel zien. Zonder hulp van kunstraat of een raamwerk bouwen ze hun eigen geniale ‘cellencomplex’ uit aan een horizontale lat. We knippen geen koninginnen-vleugels; we laten toe dat de koningin ooit gaat zwermen met haar dochters, wat overigens een heel natuurlijke en gezonde neiging van de honingbij is.

Daarnaast gebruiken we geen gifstoffen. We openen de kasten zo min mogelijk, omdat we de bijen hun perfecte nesttemperatuur gunnen. Ook snijden we geen darrenraat weg, want de zonen – en dus broertjes van de werksters – zorgen voor toekomstige bevruchting van koninginnen verderop in de omgeving. Zij houden bovendien het broed op de goede temperatuur met hun grotere lijfjes.

De bijenkasten staan beschut tegen de gure droge noordoostenwind, naast een hoge frambozenhaag. Als het goed warm is, vullen we voor het dorstlessen bakken met water met houten drijvers, een bijenkroeg genaamd. De bijen wonen in de buurt van de (straks te bestuiven) weelderige fruitgaard. Bovendien is er genoeg andere nectar en stuifmeel, oftewel dracht, in de wijde omtrek van de boerderij. In een drachtarme periode voeren we ze suikerwater bij, zodat ze niet al vóór de winter van hun wintervoorraad gaan nemen.

Honing is voor de bijen

Nectar is het zomerdrankje van de bijen, en diezelfde nectar wordt met toevoeging van enzymen ingedikt tot hun winterkost: honing.

Anders dan bij onze ‘toplattenkasten’, bestaan er ook bijenkasten waarop een extra honingkamer kan worden gezet. Als het een fantastisch bloesemjaar is, en het bijenvolk nog groter wordt en ze maar honing blijven opslaan in hun zeshoekige cellen, kan een imker besluiten de ‘spaarkast’ te verhogen met een soort zolder, de honingkamer genaamd. Op de boerderij staan twee toplattenkasten. Deze kasten zijn zeer diervriendelijk, maar niet stapelbaar, dus extra honingopslagruimte is niet mogelijk.

De honing die de bijen hebben opgeslagen en hebben verzegeld met een dun waslaagje, is wat ons betreft bedoeld voor henzelf voor in de winter en dus niet voor de leden. Er wordt gezegd dat een klein deel van deze honing precies de eigenschappen bevat om ze weerbaar te maken tegen beruchte bijenziektes en door geen honing te oogsten helpen we ze hierbij op een natuurlijke manier.

Wilde solitaire vliegers & honingbijen

De honingbijen leven in symbiose met allerlei andere insecten, waaronder ook veel soorten solitaire bijen. Ze hebben zich lang geleden aangepast aan elkaar en aan de plantensoorten waarvan ze nectar en stuifmeel verzamelen.

Naast de twee bijenkasten vol honingbijen zijn er op het terrein van de boerderij vele soorten wilde vliegers waargenomen door het natuurteam. Een gunstig teken. De biodiversiteit wordt continue door het natuurteam gemonitord, en het streven is deze middels goed doordachte aanpassingen nog verder te vergroten.

De honinghaalbijen hebben erg veel nectar en stuifmeel nodig. Dit zijn immers de bouwstenen die de bijen in staat stellen het nest te bouwen, verwarmen en verkoelen. Deze stellen ze ook in staat om bijenbrood te maken voor de jongste bijen, het broed te verzorgen, te vliegen, te dansen. En daarnaast om te tuten en kwaken als de nieuwe koningin uit haar cel kruipt, het nest te verdedigen tegen indringers, en duizenden eitjes te leggen. Om zoveel mogelijk nectar en stuifmeel binnen te halen, zetten ze de honinghaalbijen in op een boom of plant waar met zekerheid voor enige tijd veel te halen is: de hoofddracht. Ze willen daar desnoods een eind voor omvliegen, 5 km als het moet. 

Foeragerende honingbijen bestuiven samen met alle andere wilde solitaire vliegers de planten en gewassen. De solitaire bijen en overige wilde vliegers zijn op bloesems dichter bij huis te vinden, binnen een straal van 100 meter ongeveer. Ze verzorgen hun nageslacht met nectar en stuifmeel dat in hun nabije omgeving al te vinden is. Het zijn gemakkelijkere eters in zekere zin. Uit onderzoek blijkt dat wilde bijen en honingbijen elkaar pas gaan beconcurreren in voedsel als er meer dan 3 kasten per vierkante kilometer staan. Dat is bij ons niet het geval; de honingbij en alle andere vliegers komen elkaar vaak tegen in het luchtruim, maar zitten elkaar rond onze boerderij niet in de weg. Ze hebben het juist goed samen.

Meer weten

Wil je mee weten over de bijen op onze boerderij? Neem een kijkje op de net geplaatste borden of schiet een van ons aan tijdens de uitgifte. We vertellen je graag meer.